Świadczenie rodzicielskie – informacje podstawowe

Powiązane informacje:

Prawo do świadczenia rodzicielskiego przysługuje niezależnie od dochodu rodziny.

Wysokość świadczenia wynosi 1 000 zł miesięcznie.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje:

matce albo ojcu dziecka,
opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14. roku życia,
rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia,
osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 14 roku życia.

Ojciec dziecka może wystąpić o świadczenie rodzicielskie w przypadku:

skrócenia na wniosek matki dziecka okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego po wykorzystaniu przez nią tego świadczenia za okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka;
śmierci matki dziecka;
porzucenia dziecka przez matkę.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje przez okres:

52 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie, przysposobienia jednego dziecka lub objęcia opieką jednego dziecka;
65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia dwojga dzieci lub objęcia opieką dwojga dzieci;
67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia trojga dzieci lub objęcia opieką trojga dzieci;
69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia czworga dzieci lub objęcia opieką czworga dzieci;
71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie, przysposobienia pięciorga i więcej dzieci lub objęcia opieką pięciorga i więcej dzieci.

Okres świadczenia rodzicielskiego ulega wydłużeniu za czas pobytu dziecka w szpitalu po urodzeniu na:

wcześniaka urodzonego przed ukończeniem 28 tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową nie większą niż 1000 g – wydłużenie o tydzień za każdy tydzień pobytu w szpitalu do upływu 15 tygodnia po porodzie,
wcześniaka urodzonego po ukończeniu 28 tygodniu ciąży a przed ukończeniem 37 tygodnia ciąży z masą urodzeniową większą niż 1000 g – wydłużenie o tydzień za każdy tydzień pobytu w szpitalu do upływu 8 tygodnia po porodzie,
dziecka urodzonego zarówno przed terminem (w dowolnym okresie ciąży) jak i terminowo (tj. po 37 tygodniu ciąży) ale z masą urodzeniową nie wyższą niż 1000 g – wydłużenie do 15 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu po porodzie,
dziecka urodzonego terminowo (tj. po ukończeniu 37 tygodnia ciąży) i z masą urodzeniową większą niż 1000 g – wydłużenie do 8 tygodni za każdy tydzień pobytu w szpitalu pod warunkiem, że od 5 dnia po porodzie do 28 dnia po porodzie będzie miał miejsce pobyt w szpitalu trwający co najmniej 2 kolejne dni. Podstawą uzyskania świadczenia rodzicielskiego w wydłużonym okresie, jest przedstawienie zaświadczenia wydanego przez szpital, w którym przebywało dziecko. Zaświadczenie powinno zawierać informacje o okresie pobytu dziecka w szpitalu oraz o terminie, którym urodziło się dziecko (wskazanie tygodnia ciąży) i jego masie urodzeniowej.

Świadczenie rodzicielskie przysługuje od dnia:

porodu – w przypadku matki lub ojca dziecka,
objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia – w przypadku opiekuna faktycznego,
objęcia dziecka opieką, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, nie dłużej niż do ukończenia przez nie 10. roku życia – w przypadku rodziny zastępczej niezawodowej,
przysposobienia dziecka, nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia – w przypadku osoby, która przysposobiła dziecko. W sytuacji pobierania przez osobę wnioskującą zasiłku dla bezrobotnych świadczenie rodzicielskie przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia rodzicielskiego, a kwotą pobieranego przez kobietę zasiłku dla bezrobotnych pomniejszonego o zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Świadczenie rodzicielskie nie przysługuje, jeżeli:

co najmniej jeden z rodziców dziecka lub opiekun faktyczny dziecka lub rodzina zastępcza niezawodowa, otrzymują zasiłek macierzyński lub uposażenie za okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, okres urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, okres urlopu rodzicielskiego lub okres uzupełniającego urlopu macierzyńskiego;
dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej – w przypadku rodziców dziecka lub osoby, która przysposobiła dziecko;
jeden z rodziców dziecka lub opiekun faktyczny dziecka lub rodzina zastępcza niezawodowa, nie sprawują lub zaprzestali sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, w tym w związku z zatrudnieniem lub wykonywaniem innej pracy zarobkowej, które uniemożliwiają sprawowanie tej opieki;
w związku z wychowywaniem tego samego dziecka lub w związku z opieką nad tym samym dzieckiem jest już ustalone prawo do świadczenia rodzicielskiego, dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów;
osobie ubiegającej się o świadczenie rodzicielskie przysługuje za granicą świadczenie o podobnym charakterze do świadczenia rodzicielskiego, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego lub dwustronne umowy o zabezpieczeniu społecznym stanowią inaczej. W przypadku gdy wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego został złożony w terminie 3 miesięcy, licząc od dnia urodzenia, przysposobienia dziecka albo od dnia objęcia dziecka opieką, świadczenie przysługuje począwszy od miesiąca urodzenia lub przysposobienia dziecka albo od miesiąca objęcia dziecka opieką.
Jeżeli wniosek zostanie złożony po tym terminie, nie później jednak niż w okresie na jaki przysługuje świadczenie, prawo do świadczenia rodzicielskiego ustala się od miesiąca złożenia wniosku. Osobie uprawnionej do świadczenia rodzicielskiego przysługuje:

w tym samym czasie jedno świadczenie rodzicielskie bez względu na liczbę wychowywanych dzieci;
jedno świadczenie rodzicielskie w związku z wychowywaniem tego samego dziecka.